Фән

Гадәти булмаган күренеш турында Энгельгардт исемендәге Астрономия обсерваториясе фәнни җитәкчесе сөйләде. 23 март көнне иң серле планеталарның берсе – Сатурн боҗралары күзгә күренмәс булачак. Физика институтының астрономия һәм космос геодезиясе кафедрасы профессоры, Казан федераль университетының Энгельгардт исемендәге Астрономия обсерваториясенең фәнни җитәкчесе Юрий Нефедьев әйтүенчә, бу кызыклы астрономик вакыйга сирәк була. Сатурн – газ гиганты, ул […]

Субтропик климат полосасы вәкилләре ике атнага иртәрәк чәчәк аттылар. Казан федераль университетының Ботаника бакчасы Оранжереясен беренчеләрдән булып чәчәк аткан һинд азалиясе һәм япон камелиясе бизи. Субтропик климат полосасы үсемлекләре тиешле сроктан да иртәрәк чәчәк атты. КФУның Медиакоммуникация үзәге журналистларына Фундаменталь медицина һәм биология институтының биотөрлелекне өйрәнү буенча укыту-җитештерү үзәге мөдире Нияз Сәлахов сөйләгәнчә, табигый тирәлектә […]

Лилия Саттарова “Сәнгать тарихы, тәнкыйть, сәнгать белеме” номинациясендә билгеләп үтелде. 2024/2025 елда Татарстан Республикасы Мәдәният министрлыгының рәсем, декоратив-гамәли сәнгать һәм сәнгать белеме өлкәсендә Бакый Урманче исемендәге премиясенә республика конкурсының нәтиҗәләре билгеле булды. Казан федераль университеты укытучысы «Сәнгать теориясе һәм тарихы, тәнкыйть, сәнгать белеме» номинациясендә лауреат булды. Бакый Урманче исемендәге премия 1998 елда татар профессиональ сынлы […]

Беренчеләрдән булып, шулай ук тургайлар һәм кызылтүшләр дә килгән. «Яз хәбәрчеләре»нең килүе һәм миграциясе турында Казан федераль университетының Фундаменталь медицина һәм биология институтының биоэкология, гигиена һәм иҗтимагый сәламәтлек кафедрасы мөдире, Россия Кошлар сагы берлегенең Казан бүлеге рәисе Илгизәр Рәхимов сөйләде. Ул билгеләп үткәнчә, кошларны кайту вакытын билгеләүче төп факторлар – һаваның уңай температурасы һәм җитәрлек […]

Гадәттән тыш җылыну нәрсә белән аңлатыла һәм ул кайчанга кадәр озак дәвам итәчәк? Экспертлар аңлатмасын тәкъдим итәбез. Җылылык рекордын яңартып, яз үзе турында мартның беренче ункөнлегендә үк катгый рәвештә белдерде. Аның триумфаль йөрешенең дәвамын көтәргәме икәнен без метеорологлардан белдек. “9 мартта Татарстанда термометр баганалары нульдән 2-7 градуска кадәр күтәрелде, Казанда абсолют максимум теркәлгән. Якын көннәрдә […]

Социологик тикшеренү нәтиҗәләре турында ИСФНиМК директоры вазифаларын башкаручы Мария Ефлова сөйләде. Казан федераль университеты социологлары, Татарстанның балалар сәламәтләндерү лагерьларында профильле сменаларда эшләп, яшь буынның кыйммәтләрен өйрәнделәр. КФУның Социаль-фәлсәфи фәннәр һәм массакүләм коммуникацияләр институты (ИСФНиМК) директоры вазифаларын башкаручы, институтның гомуми һәм этник социология кафедрасы профессоры Мария Ефлова галимнәрнең нинди нәтиҗәләргә килүе турында сөйләде. “Гомуми һәм этник […]

Изге көннәр Ураза гаете һәм Пасха бәйрәме якынлашуын күрсәтә. 2025 елда ураза башы язның беренче көненә туры килә, православларның Зур посты 3 мартта башланачак. Аларның мәгънәсе нәрсәдә? Казан федераль университеты белгечләре аңлатты. Рамазан аеның тарихи әһәмияте һәм традицияләре турында КФУның Халыкара мөнәсәбәтләр, тарих һәм шәрыкне өйрәнү институтының (ИМОИиВ) алтаистика, төрки һәм үзәк Азия тикшеренүләре кафедрасы […]

Җил ярдәмендә серкәләнүче билгеле бер үсемлекләрнең серкәләре аркасында барлыкка килгән аллергияне сезонлы дип атыйлар. Аномаль җылы кыш аркасында Россиядә аллергия сезоны быел гадәттәгедән иртәрәк башланырга мөмкин. Казан федераль университетының Фундаменталь медицина һәм биология институтының (ИФМиБ) эчке авырулар кафедрасы профессоры Рөстәм Фәссахов аллергетик кешеләргә нәрсәгә һәм ничек әзерләнергә кирәклеге турында сөйләде. “Җил ярдәмендә серкәләнүче үсемлекләрнең билгеле […]

Психология һәм мәгариф институты (ИПиО) профессоры Александр Прохоров хәрбиләргә ничек ярдәм итүе турында сөйләде. Илебезнең оборона куәтен ныгыту Казан университеты галимнәренең Бөек Ватан сугышы елларында төп бурычы булды. Хәзер дә бу өлкәдә вуз тарафыннан эшләнмәләр алып барыла, өстәвенә, әһәмиятле өлешне табигыять һәм техник фәннәр вәкилләре генә түгел, ә гуманитарийлар да кертә. Ватанны саклаучылар көне алдыннан […]

Геофизик Дамир Хәсәнов безнең планетада яшәүчеләрне борчыган сорауларга җавап бирде. Дөньякүләм массакүләм мәгълүмат чараларында галимнәрнең Җирнең магнит кырын булдыруда хәлиткеч роль уйнаган эчке төшенең әйләнүе акрынаюы турындагы белдерүләре чыкты. 2040 елда тикшеренүчеләр фаразлары буенча, ул туктаячак, ә аннары икенче якка әйләнә башлаячак. Казан федераль университеты геология һәм нефть-газ технологияләре институтының (ИГиНГТ) геофизика һәм геомәгълүмат технологияләре […]